محیط و محاسبه ی آن به خصوص محیط مستطیل یکی از مباحث بسیار مهم برای پایه سوم ابتدایی است. ریبازی معتقد است که تمام این مفاهیم را باید با ابزار به دانش آموزان آموزش داد و طریقه ی بیان این مسائل باید به گونه ای باشد که دانش آموزان آن را درک کنند و نیازی به حفظ کردن فرمولها نباشد.
تعریف محیط : محاسبه محیط هر شکل در ریاضی یعنی اندازه گیری دورتادور اضلاع و جمع کردن تمام آن اندازه ها. به مجموع اندازه ها محیط شکل گویند و چون اندازه گیری طول است واحد آن می تواند واحدهای اندازه گیری طول باشد. یعنی میلی متر، سانتی متر، متر و ….
ریبازی معتقد است که کودکان در پیش دبستانی باید تمام ویژگی های اشکال هندسی را به صورت ملموس درک کرده باشند و بتوانند آنها را به صورت کلامی بیان کنند. کارگاههای ریبازی برای کودکان پیش دبستانی به معلمان پایه سوم کمک می کند که مفهوم محیط را به سادگی به دانش آموزان خود آموزش دهند.
قبل از بیان چگونگی محاسبه محیط مستطیل به سبک ریبازی چند فعالیت را برای دانش آموززان سوم ابتدایی انجام می دهیم تا بتوانیم مفهوم را ساده تر برای آنها بیان کنیم.
فهرست مطالب:
- فعالیت اول برای آموزش محیط مستطیل
- چگونگی آموزش محاسبه محیط مستطیل به سبک رییازی
- سه روش محاسبه محیط مستطیل
- تمرینات محاسبه محیط مستطیل برای دانش آموزان تیزهوش
1:فعالیت اول برای آموزش محیط مستطیل
اگر دانش آموز بتواند این فعالیتها را انجام دهد یادگیری دانش آموز در سطح بسیار مناسبی برای محیط مستطیل قرار دارد.
سوال اول:
9 قطعه چوب داریم با اندازه های متفاوت. اندازه چوبها به صورت زیر است.
یک چوب 30 سانتی متری
یک چوب 13 سانتی متری
سه چوب 15 سانتی متری
4 چوب 20 سانتی متری
اگر بخواهیم با این چوبها یک مستطیل بسازیم کدام اندازه ها را باید انتخاب کنیم؟
سوال دوم:
اگر بخواهیم با خط کش اضلاع مستطیل ( طول و عرض ) را اندازه بگیریم چند بار باید از خط کش استفاده کنیم؟
سوال سوم:
برای اینکه دورتا دور یک مستطیل راه برویم، کدام مسیرها با هم، هم اندازه است؟
2:چگونگی آموزش محاسبه محیط مستطیل به سبک ریبازی
برای آموزش محیط مستطیل، ریبازی معتقد است باید ملموس، مشهود و گام به گام این مفهوم را آموزش داد تا دانش آموز فقط به دنبال حفظ کردن فرمولها نباشد و آن را درک کند.
فعالیت: دو دسته سه تایی از مهره های قرمز رنگ و دو دسته دوتایی از مهره های آبی رنگ را بردارید و با آن یک مستطیل بسازید.
به سوالات زیر پاسخ دهید:
- کدام ضلع ها با هم برابر هستند؟ جواب: ضلع های رو به رو
- اگر اندازه طول هر مهره دومینو 3 سانتی متر باشد، اندازه طول و عرض مستطیل را به دست آورید. جواب: طول=9 سانتی متر و عرض = 6 سانتی متر
- با استفاده از خط کش مستطیلی رسم کنید که طول آن 9 و عرض آن 6 سانتی متر باشد.
- اندازه اضلاع را کنار آنها بنویس.
- از نقطه ای شروع کن و دورتادور این مستطیل را نشان بده. ( توضیح: از هر نقطه ای شروع کنی بایدبرگردی روی همان نقطه تا یک دور کامل زده باشید.)
- اندازه دور تا دور مستطیل را به دست آورید. جواب: 30= 6+9+6+9
نکته: محیط مستطیل همان عددی است که از جمع اندازه ضلع های مستطیل به دست آمده است. یعی محیط مستطیل 30 سانتی متر است.
نکته: یک معلم خلاق با روش اکتشافی مفاهیم را به دانش آموزان آموزش می دهد. معلم خلاق از یک نگاه، معلمی است که بتواند با طراحی سوالاتی ساده دانش آموز را به درک مناسبی از مساله و در نهایت پاسخ برساند.
سوالاتی که یک معلم می تواند دانش آموز را برای رساندن به چگونگی محاسبه محیط مستطیل هدایت کند:
- محیط مستطیل یعنی چه؟
- برای محاسبه محیط یک مستطیل کدام ضلع ها را باید اندازه گرفت؟
- برای به دست آوردن اندازه اضلاع مستطیل چند بار باید از خط کش استفاده کنی؟
- محیط مستطیل به نظر شما چگونه به دست می آید؟ ( این سوال یک سوال درک مطلبی است و دانش آموز باید به این درک رسیده باشد که بگوید با مجموع اندازه ضلع های مستطیل البته به زبان ساده تر )
- به چند روش می توان مجموع اندازه اضلاع یک مستطیل را به دست آورد؟ ( این سوال یک سوال بسیار کلیدی است که دانش آموز دیگر مجبور نیست فرمول محیط مستطیل را حفظ کند و متوجه نباشد که چرا این فرمول را می نویسد.)
پاسخ سوال 5 روش تدریس سبک ریبازی برای آموزش محیط مستطیل به دانش آموزان و معلمان عزیز پایه سوم ابتدایی است.
3: سه روش محاسبه محیط مستطیل
1: روش اول این است که همه اضلاع را باز کنیم و کنار هم بگذاریم تا ببینیم اندازه همه ی آنها روی هم چند می شود.
2: روش دوم این است که دوتا طول را با هم جمع کنیم. سپس دو تا عرض را با هم جمع کنیم و در پایان هر دو اندازه به دست آمده را با هم جمع کنیم تا محیط به دست بیاید.
3: روش سوم این است که اندازه یک طول و اندازه یک عرض را با هم جمع کنیم و سپس در 2 ضرب کنیم.
نکته بسیار مهم در تدریس این است که با استفاده از ابزار هر سه روش را به صورت عملی انجام دهند و درک کنند که هر کدام از روش ها چگونه به دست می آید و هر سه با هم یکی هستند.
تدریس این مفاهیم بسیار ریزه کاری دارد که در کارگاههای ریبازی برای دانش آموزان و مریبان عزیز آموزش داده می شود.
4: تمرینات محاسبه محیط مستطیل برای دانش آموزان تیزهوش
- مستطیلی رسم کنید که طول آن 8 سانتی متر و عرض آن 4 سانتی متر کمتر از طول آن باشد. اندازه طول و عرض را در کنار اضلاع بنویسید و سپس محیط مستطیل را به دست آورید.
- مستطیلی رسم کرده ایم که اندازه طول آن 6 سانتی متر و محیط آن 16 سانتی متر شده است. با هر روشی که دوست دارید اندازه عرض آن را به دست آورید.
- چند مستطیل با طول و عرض متفاوت رسم کنید که محیط های آنها با هم برابر باشد.
- تصویر زیر را با ابزار کیت آموزشی ریبازی بسازید و سپس بگویید اگر دورتادور این شکل را خط بکشیم چند ضلع از اشکال هندسی داخل تصویر در به دست آوردن محیط موثر نیستند. اگر مربع ها با هم برابر باشند و اندازه ضلع مربع سبز رنگ 4 سانتی متر باشد محیط این تصویر را به دست آورید.
- معلم خلاق برای تصویر زیر بیش از 20 سوال می تواند طراحی کند. حداقل 10 سوال را برای تصویر زیر بنویسید و سه تای آنها مرتبط با محیط باشد.
مقالات مربوط به محیط اشکال هندسی ادامه دارد.….
بدون دیدگاه